بخش 9

خواب دیدن یکی از تجربه‌های شگفت‌آور و هیجان‌انگیز بشر است. بیشترِ خواب‌ها مجموعه‌ای از تصاویر، ادراک، و عواطف‌اند که ممکن است دلپذیر و هیجان‌‌انگیز یا کسالت‌آور و یا حتی ترسناک باشند. در آیاتی از قرآن کریم نیز به خواب دیدن‌ها اشاره شده‌است. براساس آموزه‌های دینی، خواب حرکتِ روح به‌سوی عالم ارواح است؛ یعنی روح انسان در عالم خواب، قالب مثالی (برزخی) به‌خود می‌گیرد و به جاهایی می‌رود و عوالمی را سیر می‌کند که در بیداری میسر نیست. می‌توان گفت در خواب، روح انسان آزاد می‌شود و می‌تواند گذشته و آینده را بدون صورت مادی ببیند؛ زیرا در حالت خواب، زمان به‌شکل زمان بیداری نیست و گذشته و حال و آینده در آن یکی است، منتها این آگاهیِ روحی بستگی به تکامل روحی افراد دارد. امام صادق علیه‌السلام دربارۀ برخی از حکمت‌های خواب به مفضّل فرمود: «ای مفضل! دربارۀ خواب‌ها و حکمت درهم ‌‏آمیختگیِ راست و دروغ آن نیک بیندیش. اگر تمام خواب‌ها راست و صادق بود، همۀ مردم پیامبر [و از اخبار غیب آگاه‏] بودند و اگر تمام آن‌ها نادرست و کاذب بود، چیزی زائد و بی‌‏معنی بود و سودی نداشت. ازاین‌رو گاه راست است و مردم از آن سود می‏‌برند و با آن به‌سوی نیکی می‌‏روند و از بدی پرهیز می‏‌کنند و گاه بسیاری از آن‌ها دروغ است تا بر خواب‌ها اعتماد کامل نشود.»[1]   [1]) توحید مفضل، ص ۸۴ و ۸۵.