https://tahavolejtemaee.ir/storage/store/uploads/tahavol/khanevadeh-3.png
مقدمات اجرای طرح
مقدمات اجرای طرح شامل گام های زیر می باشد.
تعیین موقعیت جغرافیایی و زمانبندی اجرای طرح
با توجه به گستردگی گروههای آسیب دیده یا در معرض آسیب در مناطق مختلف کشور و حاشیه شهرها؛ میتوان این طرح را در مناطق پرآسیب و حاشیهنشین سراسر کشور بهویژه شهرهای مرزی و حاشیه کلانشهرها و حتی سایر بلاد اسلامی اجرا نمود؛ از اینرو موقعیت جغرافیایی طرح با توجه به حضور مخاطبان هدف طرح و ضرورت استقرار مرکز محلی بر اساس نظر شورای مرکزی و هیئت اندیشه ورز طرح انتخاب میگردد.
زمان اجرای طرح در هر فاز نیز بر حسب فراهم شدن مقدمات و شرایط اجرای طرح از ابتدای یکی از ماههای شمسی آغاز و به مدت ۱۲ ماه ادامه دارد.
از آنجا که فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی زمانبر هستند و معمولاً تعدادی از خانوادههای آسیبدیده یا در معرض آسیب، با یک سال فعالیت همیاری، به توانمندی و ایمنسازی نمیرسند، از این رو بعد از ارزیابی وضعیت خانوادهها و سطح منطقه در پایان فاز اول طرح، ضرورت استقرار مرکز محلی و فعالیت آن در محل ادامه مییابد. بنابراین پیشنهاد میشود برای اجرای فاز دوم طرح، از انتهای فاز اول برنامهریزی کرد و پذیرش خانوادههای جدید را آغاز نمود و از تجربه یک ساله گذشته، بهره گرفت تا ثبات رشد و توانمندی در خانوادههایی که رفع آسیب شده و مصون سازی محیط، کامل گردد.
البته سیاست کلی مرکز محلی خانواده، برنامهریزی جهت درگیر نمودن اقشار مختلف ساکن در محل و نیروسازی برای ادامه فرایند هدفمند همیاری خانواده است. بر همین اساس از همان ابتدا باید خروج از محل و پوشش دادن سایر محلات استان و حتی شهرستانها نیز مد نظر قرار گیرد و فعالیتها با این رویکرد اجرا شوند.
تأسیس و تجهیز مرکز محلی همیاری خانواده و تعیین مسؤل آن
پیشنهاد میشود مرکز محلی همیاری خانواده در ستاد خاتم استانی یا در مرکز خانواده استان و یا در جوار مسجد یا مرکز فرهنگی که در یکی از محلات هدف طرح قرار دارد، تأسیس شود. و چنانچه این مرکز قبلا تأسیس شده، نیازی به راهاندازی مرکز جدید نیست.
بعد از مشخص ساختن مکان مرکز محلی خانواده، شناسایی و معرفی یک نفر به عنوان مسؤل مرکز فوق، یکی از اقدامات اساسی است که باید صورت گیرد. این شخص میتواند مسؤل تحول اجتماعی استان یا فرد دیگری باشد و فرد مورد نظر باید متأهل؛ متعهد؛ منضبط؛ سلیم النفس؛ دارای روحیه جهادی و کار گروهی؛ دغدغهمند نسبت به محرومین و اقشار آسیب دیده جامعه؛ سابقه کار در عرصه خانواده؛ مدیر و مدبر بوده و فرصت کافی برای همراهی با طرح و تمرکز بر همیاری خانوادهها را داشته باشد.
در صورت امکان، فردی به عنوان مسؤل معرفی شود که همسرش نیز شرایط همکاری با مرکز محلی خانواده به عنوان همیار را داشته باشد تا بتواند رابط بین مسؤل مرکز با همیاران و خانوادههای تحت حمایت مرکز محلی قرار گیرد.
جذب و پذیرش همیاران
• فراخوان جذب و پذیرش در مراکز حوزوی و مؤسسات تبلیغی و اجتماعی و دانشگاههای مرتبط با همیاری
• دعوت از افراد مورد تأیید که ویژگیهای همیار خانواده را داشته باشند
• به کارگیری افراد شاخص محلی که تجربه موفقی در همکاری با طرحهای همسو را داشته باشند
تبصره: پذیرفته شدگان در مصاحبه تشخیصی در بدو ورود و گزینش و آزمون علمی بعد از پایان دوره کارگاه مهارتی مقدماتی؛ مورد پذیرش نهایی قرار میگیرند و برای هر یک از آنان یک کارت شناسایی همیاری با مشخصات هویتی و درج تصویر چهره وی، صادر میگردد.
شرح وظایف همیاران:
• شرکت در جلسات کارگاهی و آموزشی ویژه همیاران خانواده
• استفاده از ظرفیتهای موجود (همچون فرصتهای مطالعاتی و اساتید متخصص) جهت تقویت کارآمدی خویش
• تکریم و احترام گروه هدف و حفظ اطلاعات و اسرار آنان
• جمعآوری و پایش اطلاعات گروه هدف طی فرایند اجرایی طرح
• مطالعه و تحقیق درباره آسیبهای گروه هدف و کسب راه حل برای رفع آسیبهای موجود
• تلاش جهت جذب مشارکتهای خیرین و ارتباط با مؤسسات و نهادها، جهت همکاری برای رفع مشکلات گروه هدف
• تکمیل گزارشها بر اساس سرفصلهای خواسته شده و تحویل به موقع و منظم آنها
• ارتباط مستمر با کمیسیونهای سهگانه جهت رفع مشکلات و آسیبهای تشخیص داده شده
تبصره ۱: کمیسیونهای سهگانه میتوانند از همیار درخواست گزارش کنند و همیار را ملزم بر به کارگیری راهکارهای درمانی رفع آسیبها نمایند.
تبصره ۲: همراه داشتن کارت شناسایی همیار خانواده در همه جلسات حضور همیار در کنار گروه هدف ضروری است.
شرایط انتخاب همیار نمونه
• اثرگذاری در افراد و خانوادههای هدف طرح که منجر به توانمندی و خروج از آسیب گردد
• ایدهپردازی و ارائه طرح موفق در راستای پیشبرد اهداف طرح همیاری خانواده و توانمندسازی گروه هدف
• موفقیت در جذب مشارکتهای خیرین و ارتباط موفق با کارفرمایان
• ارائه تجربیات موفق و کارآمد در باب همیاری خانواده
• ارائه مقاله پژوهشی در موضوعات مرتبط با همیاری خانواده و انتشار آن در مجلات یا جراید معتبر
• تعهد و نظم و انضباط کاری در مراحل مختلف اجرای طرح
• ابتکار و خلاقیت در شیوه تعامل و ارتباطگیری با گروه هدف
آموزشهای مهارتی ویژه همیاران
در مجموع ۸۰ ساعت برنامه آموزشی برای همیاران خانواده در نظر گرفته شده است که بر اساس چهار سرفصل کلی ذیل و در طول اجرای طرح به صورت حضوری و مجازی ارائه میگردد:
- (۲۴ ساعت از این آموزشها پیش از اجرای طرح؛ ۳۶ ساعت در حین اجرای طرح و به صورت ماهیانه و ۲۰ ساعت نیز از طریق فضای مجازی ارائه میگردد)
- (مسؤلین مراکز محلی خانواده خانواده با هماهنگی دبیر خاتم استان؛ میتوانند بر حسب ضرورت و نیازمندی ویژه منطقه و توانمندی همیاران؛ 20 ساعت از آموزشها و سرفصلهای پیشنهادی ذیل را کم یا زیاد و یا جابه جا کنند)
- (مسؤلین مرکز محلی میتوانند با ارائه سرفصلها و برنامه آموزشی به یکی از نهادهای بهزیستی؛ سازمان تبلیغات؛ دفتر تبلیغات استان و ... استفاده از برخی اساتید این نهادها؛ زمینه ارائه گواهی پایان دوره با عنوان فعال فرهنگی اجتماعی در عرصه پیشگیری و درمان آسیبهای اجتماعی یا سایر عناوین مرتبط؛ برای همیاران را فراهم نمایند)
سرفصل اول: آشنایی با طرح و روشهای اجرای آن با عناوینی همچون:
۱. آشنایی با طرح مرکز محلی همیاری خانواده
۲. گزارش نویسی در طرح و چگونگی کار با سایت یا نرم افزار ویژه طرح
۳. سطحبندی خانوادهها بر اساس نماگرهای مورد نظر طرح
4. هشدارها و خط قرمزهای همیاری خانوادههای آسیب دیده
سرفصل دوم: آشنایی با فنون و تکنیکهای مهارتی مشاوره گروه هدف با عناوین ذیل:
1) مهارت مخاطب شناسی، ارتباطگیری و اعتمادسازی
2) تکنیکهای مشاوره به افراد و خانوادههای آسیب دیده و در معرض آسیب
3) توانمندسازی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی گروه هدف و چگونگی تغییر رفتارهای نامطلوب آنان
4) عوامل اختلاف و درگیری میان اعضای خانوادهها و سایر افراد
5) اصول و شیوههای میانجیگری برای حل اختلاف و تعارض در خانوادهها
6) توجه به تفاوتهای فردی و شخصیتی و نقش آن در تحقق آسیبهای اجتماعی و رفع آنها (تفاوت شخصیتی زنان و مردان)
7) چگونگی تبلیغ سبک زندگی اسلامی و ترغیب گروه هدف برای پایبندی به آن
8) چالشهای ارتباط و تعامل با افراد و خانوادههای آسیبدیده و در معرض آسیب و چگونگی رفع این چالشها
9) مشاوره ازدواج و تحکیم بنیان خانواده
10) کاربرد آزمونهای هوش و استعداد و رغبت در مشاوره
11) تکنیکهای ایجاد شادی و نشاط در خانه و خانواده
12) مشاوره اعتیاد و آشنایی با شیوههای درمانی آن
13) روانشناسي و تعلیم و تربیت اسلامی كودك و نوجوان
14) چگونگی راهنمايي و مشاوره شغلي
15) تبیین تهدیدها و هشدارهای استفاده از فضای مجازی
سرفصل سوم: تجربه نگاری و انتقال تجربیات موفق همیاران با عناوین ذیل:
ـ هماندیشی و ثبت و ضبط تجربیات همیاران خانواده
ـ انتقال تجربیات همیاران خانواده
سرفصل چهارم: آموزشهای عمومی و مطالعاتی با عناوینی همچون:
۱. همیاری و خدمت به دیگران در آموزههای دینی
۲. اخلاق و آداب ویژه همیاری و کمک به دیگران
3. پیشینه همیاری و خدمت به دیگران در سیره معصومین و اولیای دین
4. آشنایی با چارت اداری و قوانین و ظرفیت سازمانهای حمایتی و گروههای همسو
5. مددكاري فردي و آشنايي با مهارتهای مددكاري اجتماعی
6. حقوق و بهداشت نهاد خانواده از دیدگاه فقه و حقوق
7. بهداشت و تغذیه خانواده از دیدگاه اسلام