به گزارش پایگاه خبری بنیاد تحول اجتماعی و به نقل از ایرنا، حمیدرضا صرامی روز چهارشنبه در اختتامیه چهارمین همایش ملی پیشگیری از اختلال مصرف موادمخدر و روان‌گردان‌ها با تاکید به اینکه در عرصه پیشگیری نیز باید به الگوی ترکیبی مصرف مواد، زنانه شدن اعتیاد، ورود افراد با تحصیلات متفاوت به چرخه مصرف مواد مورد توجه قرار داد، افزود: عواملی همچون تفریح، جلب توجه، اختلال افسردگی و اضطراب، اختلال خواب، اختلالات جنسی از جمله دلایل مصرف مواد در جمعیت عمومی کشور است که در عرصه پیشگیری باید برای هر کدام از این عوامل برنامه‌ریزی به صورت کاملا هوشمندانه عمل کرد.
این پژوهشگر، شیوع مصرف مواد در نوجوانان در دهه ۸۰ را نیم درصد و در دهه ۹۰ به ۲.۱ درصد برشمرد و دلایلی چون لذت‌طلبی افراطی، تفریح، اباحه گری در خانواده، عدم نظارت والدین، ضعف مهارت‌های خودکنترلی، عدم تاب‌آوری و ضعف دانش در مورد عوارض و تبعات مصرف مواد را از جمله دلایل مهم در افزایش شیوع مصرف مواد در نوجوانان دانستند.
صرامی بیان داشت: وضعیت شیوع مصرف مواد در جوانان در دهه ۸۰ یک درصد بود که در دهه ۹۰ به ۴.۷ درصد رسید و دلایل آن در نگرش مثبت به مواد، اضطراب، پرخاشگری، عزت نفس پایین و نداشتن کامل اطلاعات نسبت به عوارض جانبی مصرف مواد بوده است.
وی گفت: در جامعه کارگری، نرخ شیوع مصرف مواد ۲۲ درصد است و دلایلی چون کار سنگین، سختی شغل، مشکلات خانوادگی، تفریح و مشکلات اختلالات خواب از جمله دلایل تاثیر گذار در مصرف مواد در این قشر است.
افزایش مصرف مواد مخدر در ایران در دهه ۷۰ تا ۹۰
صرامی گفت: قبل از انقلاب اسلامی در ایران، وجود بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر معتاد و روند افزایش شیوع مصرف مواد در دهه ۱۳۵۰ به دلیل وجود معضل دیرینه در کشور داشت. با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و نابود کردن ۳۳ هزار هکتار زمین کشت خشخاش در ایران و توقف هزار تن تولید تریاک، اولین قدم در عرصه پیشگیری وضعی از اعتیاد برداشته شد و با ساخت استحکام‌های مرزی، موانع فیزیکی و تقدیم ۳۸۴۶ نفر شهید و ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر جانباز در عرصه مبارزه سخت‌افزاری با موادمخدر و روان‌گردان‌ها، بالغ بر ۱۴ هزار تن انواع موادمخدر طی ۴۲ سال اخیر کشف و از بین رفت.
این پژوهشگر بیان داشت: بر اساس تحقیقات صورت گرفته، ایران در دهه ۶۰ با کاهش شیوع مصرف مواد رو به رو بود و دلیل آن را باید در افزایش سرمایه اجتماعی، ضد ارزش بودن مصرف مواد و برخورد خیلی سریع با شبکه‌ها و باندهای موادمخدر جستجو کرد اما از دهه ۷۰ تا ۹۰ افزایش شیوع مصرف مواد در کشور را باید غفلت از توسعه فرهنگی، اجتماعی، ضعف کارکرد خرده نظام‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، افزایش باورهای غلط و فریب‌های فرهنگی ناشی از تهاجم اجتماعی دشمن، مهاجرت‌ها و حاشیه‌نشینی، ضعف مهارت‌های زیستن، چگونه زیستن، با هم زیستن در نوجوانان و جوانان و مهم‌تر از همه غفلت از رویکرد پیشگیری از مصرف مواد بیان کرد.
افزایش ۳۲ درصد معتادین موادمخدر در جهان
صرامی افزود: مواد مخدر و روان‌گردان‌ها به عنوان یکی از مهم ترین بحران های جهانی، تهدیدی استراتژیک، چند وجهی، چند سببی و سیستماتیک بوده که به‌عنوان ستیز دائمی بلندمدت با رویکردی هوشمند و منطبق با عصر مدرنیته و با بهره‌گیری از تکنولوژی روز، بدون احساس خستگی و تلاش، همه طبقات اجتماعی و با تنوع مانیفست برای مصرف و ضابطه‌مند کردن آن و با رواج فریب‌های فرهنگی و باورهای غلط به دنبال به دنبال پیدا کردن مشتریان جدید هستند.
وی گفت: در این راستا، همه جوامع با افزایش تقاضا و روند افزایشی توزیع مواد روبه رو بوده به گونه‌ای که در ۱۴ سال اخیر شاهد افزایش ۳۲ درصدی مصرف‌کنندگان مواد در جامعه جهانی بوده‌ایم، به گونه‌ای که حداقل ۲۷۵ میلیون نفر مصرف‌کننده مواد مخدر و روان‌گردان در جهان هستند و درصد شیوع مصرف مواد در جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال به هفت درصد رسیده است.
مدرس دانشگاه و پژوهشگر اعتیاد بیان داشت: متاسفانه مولفه‌های فراسیستمی تاثیرگذار بر روند اختلال مصرف مواد اعم از تغییر در سبک زندگی، رشد فناوری‌های پیشرفته و ارزش تلقی شدن مصرف مواد در برخی از جوامع ناشی از قانون مند کردن مصرف، بر این موضوع دلالت می کند که تا سال ۲۰۳۰ میلادی، نرخ مصرف‌کنندگان موادمخدر به ۳۰۰ میلیون نفر در جامعه جهانی افزایش خواهد پیدا کرد.
الگوی متنوع مصرف مواد در جهان اقدامات هوشمندانه برای نابودی نسل‌ها
صرامی گفت: وجود الگوی متنوع مصرف مواد در جهان اعم از کانابیس، شبه افیون، محرک‌های آمفتامین، کوکائین، اکستازی و روان‌گردان‌های جدید دلیل بر اقدامات هوشمندانه برای از بین بردن نسل‌ها به خصوص کشورهای در حال توسعه می باشد.
وی در ادامه بیان داشت: رشد قابل توجه عرضه موادمخدر در ۲۰ سال اخیر در کشور افغانستان اعم از موادمخدر، ماده شیشه و ماده حشیش نیز بحران کاملا جدی را برای کشورهای منطقه رقم زده که تأثیر جدی در جذب مشتری مداری در زمینه مصرف مواد مخدر دارد.
این پژوهشگر اعتیاد علاوه بر ارائه نتایج تحقیقات همه‌گیرشناسی و سبب‌شناسی بیان داشت: برای پیشگیری از معضل اعتیاد باید با نگاه برنامه محوری و مبتنی بر شواهد علمی اقدام کرد.